LEAK

LEAK staat voor LEAKage after primary knee and hip arthroplasty. Deze studie betreft een vergelijking van de (kosten)effectiviteit van chirurgische versus niet-chirurgische behandeling bij verlengde wondlekkage na een totale knie- of heupprothese (TKA/THA).

Elk jaar worden er in Nederland > 50.000 TKA/THA geplaatst en dit aantal zal verder toenemen. Een infectie van de prothese (2% van alle patiënten) is een ernstige complicatie van TKA/THA. Infectie gaat gepaard met meerdere operaties, langdurig verblijf in het ziekenhuis, langdurige behandeling met antibiotica en hoge kosten (± € 30.000).

Verlengde wondlekkage kan een voorbode zijn van infectie van de prothese. Bij ongeveer 4% van de patiënten is er op dag 10 na plaatsen van de prothese nog sprake van lekkage. Uiteindelijk is revisie-chirurgie, wegens infectie binnen één jaar, jaarlijks nodig bij ≥200 patiënten (30% van 1.2% van het totale aantal patiënten).

De behandeling van aanhoudende wondlekkage varieert aanzienlijk. Er kan worden gekozen voor een niet-chirurgisch behandeling of voor chirurgische behandeling middels een DAIR (Debridement Antibiotica en Implantaat Retentie). Recente aanbevelingen suggereren dat een DAIR tussen dag 8 en 11 het beste zou zijn. Hieraan zijn echter risico’s voor de patiënt verbonden - zoals een infectie en kosten (± € 3.000). Daarnaast is het vroeg starten van een behandeling van prothese-infectie, waarvan wondlekkage een uiting kan zijn, sterk geassocieerd met het kunnen behouden van de prothese.

Bewijs voor superioriteit van niet-chirurgische behandeling, of chirurgisch behandeling van wondlekkage - om uiteindelijk een mogelijk aanwezige prothese-infectie snel te kunnen behandelen - ontbreekt tot op heden.

Het bepalen van de (kosten)effectiviteit en impact op de ziekte-specifieke en algemene gezondheid-gerelateerde kwaliteit van leven van chirurgische interventie (DAIR op dag 10) versus niet-chirurgische behandeling bij patiënten met verlengde wondlekkage. Het primaire eindpunt is revisie-chirurgie voor infectie van de prothese binnen 1 jaar.

De veronderstelling is dat vroegtijdige interventie (DAIR op dag 10) leidt tot 50% minder revisie-chirurgie vanwege infectie van de prothese binnen 1 jaar na plaatsing van de primaire TKA/THA, in vergelijking met gebruikelijke zorg.

Een internationale gerandomiseerde gecontroleerde trial. Twee behandelprotocollen worden vergeleken: vroegtijdige interventie (DAIR op dag 10) en niet-chirurgische behandeling van patiënten met aanhoudende wondlekkage na primaire TKA/THA.

Patiënten van ≥18 jaar die na een primaire TKA/THA nog steeds wondlekkage hebben op dag 9 na het plaatsen van de prothese, worden uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. In totaal zijn er 388 patiënten nodig. Patiënten worden gerekruteerd in 38 Nederlandse ziekenhuizen. Daarnaast zijn meerdere Europese ziekenhuizen (o.a. in Spanje, België, Portugal en Hongarije) bezig met opstarten van de LEAK-studie.

De onderzoeksgroep heeft 4 korte vragen geformuleerd om de randomisatie van patiënten te vergemakkelijken.

De wondzorg-app is in gebruik genomen. Hiermee kunnen patiënten zelf hun wond vervolgen en dus makkelijker op het juiste moment melding bij u maken van de wondlekkage. Hierdoor kunt u uw patiënt op het juiste moment randomiseren.
Er is een aparte pagina over de wondzorg-app.

Als op dag 9 sprake is van wondlekkage wordt de patiënt gevraagd om toestemming voor inclusie in de studie en vervolgens gerandomiseerd voor vroegtijdige interventie (DAIR op dag 10) of niet-chirurgische behandeling. Als een patiënt in de niet-chirurgische behandelgroep op dag 16-17 na het plaatsen van de prothese nog wondlekkage heeft, wordt alsnog een DAIR uitgevoerd.

Gebruikelijke zorg na primaire TKA/THA is gedefinieerd als niet-chirurgische behandeling (bedrust, stoppen met oefeningen en wondzorg/drukverband).

Primaire uitkomstmaat is het aantal voorkómen revisie-operaties voor infectie van de prothese ≤ 1 jaar na plaatsing van de prothese. Secundaire uitkomstmaten zijn het aantal DAIRs, de kosten van de behandeling, ziekte-specifieke en algemene gezondheid-gerelateerde kwaliteit van leven.

De veronderstelling is dat vroegtijdige interventie (DAIR op dag 10) leidt tot 50% minder revisie-chirurgie voor infectie van de prothese binnen 1 jaar na plaatsing van de primaire knie- of heupprothese in vergelijking met gebruikelijke zorg. Om deze afname aan te kunnen tonen, zijn 155 patiënten nodig voor de vroegtijdige interventie en 155 voor gebruikelijke zorg (niet-chirurgische behandeling). Rekening houdend met een uitval van 20% zijn uiteindelijk 194 patiënten in elke arm nodig (alpha 0.05, power 80% eenzijdige toetsing).

Een kosten-batenanalyse (kosten per voorkómen revisie-operatie voor infectie van de prothese) en kostenutiliteitsanalyse vanuit een maatschappelijk perspectief (kosten per QALY) zullen worden uitgevoerd. Daarnaast zal een Budget Impact Analyse worden uitgevoerd.

De studie is goedgekeurd door de medisch ethische commissie van het UMCG en er zijn reeds 38 deelnemende centra. Follow-up gegevens worden verzameld tot een jaar na de operatie. De data-analyse zal eindigen binnen zes maanden na afloop van de laatste follow-up patiënt. De totale studieduur is circa zes jaar.

• Managing persistent wound leakage after total knee and hip arthroplasty. Results of a nationwide survey among Dutch orthopaedic surgeons. Journal of Bone and Joint Infection 2017; 2(4): 202-207. doi: 10.7150/jbji.22327
• LEAK study: design of a nationwide randomised controlled trial to find the best way to treat wound leakage after primary hip and knee arthroplasty. British Medical Journal Open 2017;7:e018673.doi:10.1136/bmjopen-2017-018673

Deze studie is mogelijk dankzij subsidie van K&D, ZonMW