Technisch geneeskundige als collega: effectief, efficiënt en heel logisch
Kunt u het zich nog voorstellen: uw huis, uw auto, uw werk zónder technologie en hoogwaardige techniek? Geen draadloos internet, geen interactieve 3D-modellen, geen slimme sensoren? Als mens en als medicus bent u meegegroeid met alle ontwikkelingen – of u wilde of niet. Met de groei van technische en technologische kennis en mogelijkheden is daar steeds verdergaande specialisatie zichtbaar. Zo ontstond voor wie zich wil focussen op techniek, technologie én geneeskunde het vak technische geneeskunde. Orthopedisch chirurg Wiebe Verra en zijn collega technisch geneeskundig specialist Femke Schröder (beiden werkzaam bij Medisch Spectrum Twente en beiden NOV-lid) vertellen u meer over hoe effectief, hoe efficiënt en hoe logisch het is om elkaars collega te zijn.
De hechte samenwerking tussen Universiteit Twente (UT) en Medisch Spectrum Twente (MST) gaat ver terug, zo schetst Wiebe Verra: ‘Al vanaf de start van de UT was daar de ambitie voor een medische faculteit. Helaas zorgden strubbelingen tussen de toenmalige twee ziekenhuizen in Enschede ervoor dat deze ambitie geen waarheid werd. Na de ontzuiling ontstond MST met direct al samenwerking met de UT. Daarbij heeft de onderlinge kruisbestuiving in 2003 binnen de faculteit Technische Natuurwetenschappen geleid tot de opleiding Technische Geneeskunde.’ De opleiding duurt zes jaar en kent na de basis in medische en geneeskundige technologie het lopen van TG-schappen. Het is mogelijk om door fellowships een klinische vervolgopleiding te voltooien.
Wetenschap, praktijk en dagelijks leven
Voor de afgestudeerde technisch geneeskundigen zijn voldoende banen beschikbaar binnen de industrie of in het onderzoek. ‘Een klinische baan is vaak moeilijker te vinden’, aldus Femke Schröder. ‘Maar gelukkig kon ik direct na mijn studie aan de slag bij het OCON.’ Ze voegt toe: ‘Vaak zie je dat afgestudeerde technisch geneeskundigen als onderzoeker in een ziekenhuis gaan werken, vanuit een technisch geneeskundige promotie hun meerwaarde voor de klinische afdeling bewijzen en vervolgens blijven en blijvend van meerwaarde zijn voor de zorg. Steeds vaker zie je dat technisch geneeskundigen direct na de studie werkzaam zijn in de klinische praktijk’.
Kansen en mogelijkheden
Binnen de orthopedische vakgroep van MST zien ze steeds meer kansen en mogelijkheden. Wiebe zegt hierover: ‘De samenwerking met het medisch 3D-lab van MST is ontzettend innovatief en praktisch toepasbaar. Van daaruit ontwikkelde zich bijvoorbeeld een oplossing om na het verwijderen van een prothese heel gericht en zonder botverlies al het in het bot achtergebleven cement te verwijderen. Door na verwijdering van de prothese een identiek maar hol 3D-model in het bot te plaatsen, kun je via gaatjes in dat model heel secuur en stevig van binnenuit alle cement verwijderen. Een zeer elegante oplossing.’
Toegevoegde waarde
Als Wiebe de toegevoegde waarde van de technisch geneeskundige heel algemeen verwoordt, dan is het: ‘Wil je procedures, ingrepen of behandelingen onder de loep nemen, neem de technisch geneeskundige daarin mee en laat je verrassen: een technisch geneeskundige heeft gewoon een andere bril op dan de orthopedisch chirurg en dat leidt tot verrassende mogelijkheden.’ Nog maar een voorbeeld daarvan: ‘Bij de revisie van een knieprothese in twee stappen hadden we geen heel bevredigende cement spacer. We maakten met een 3D-printer een mal van het merk en type van de aanwezige prothese en konden zo een exact passende spacer plaatsen.’
Bij MST draaien technisch geneeskundigen ook spreekuren: ‘De intake van en anamnese bij nieuwe patiënten, echogeleide injecties … onze technisch geneeskundigen draaien daarin mee’, aldus Wiebe. En wanneer een SI-gewrichten-fusie gepland staat, is het de technisch geneeskundige die in de OK die daadwerkelijke fusie realiseert. Wiebe en Femke ervaren de samenwerking als zeer positief. ‘Samen kunnen we meer betekenen voor de zorg, voor de patiënt.’
Van klinische wensen naar technologische mogelijkheden
Een van de unieke krachten van technisch geneeskundigen is hun vermogen om de kloof te overbruggen tussen klinische wensen en technologische mogelijkheden. Binnen MST wordt dit bijvoorbeeld concreet zichtbaar in de inzet van 3D-technologie bij complexe proximale humerusfracturen*. Femke vertelt: ‘Door de nauwe samenwerking met het Medisch 3D-lab wordt op basis van CT-beelden een virtueel chirurgisch plan opgesteld, waarin de schouder wordt gereconstrueerd en de optimale protheseconfiguratie inclusief tuberculum-repositie wordt bepaald.’ En Wiebe vult aan: ‘Tijdens de operatie ondersteunt het plan de orthopedisch chirurg bij zaagvlakken, implantaatplaatsing en bij de fixatie. Deze aanpak leidt tot nauwkeurige protheseplaatsing, anatomisch correcte reconstructies en uitstekende functionele uitkomsten.’
Ook buiten de OK dragen de technisch geneeskundigen bij aan innovatie, bijvoorbeeld door sensortechnologie te integreren in lichamelijk onderzoek, waarmee diagnostiek objectiever en nauwkeuriger wordt. Of eHealth toepassingen te ontwikkelen voor gepersonaliseerde monitoring, waarmee de zorg efficiënter en toekomstbestendiger wordt. En hier houdt het niet mee op, want de technische geneeskunde is volop in ontwikkeling.
Links
De hechte samenwerking tussen Universiteit Twente (UT) en Medisch Spectrum Twente (MST) gaat ver terug, zo schetst Wiebe Verra: ‘Al vanaf de start van de UT was daar de ambitie voor een medische faculteit. Helaas zorgden strubbelingen tussen de toenmalige twee ziekenhuizen in Enschede ervoor dat deze ambitie geen waarheid werd. Na de ontzuiling ontstond MST met direct al samenwerking met de UT. Daarbij heeft de onderlinge kruisbestuiving in 2003 binnen de faculteit Technische Natuurwetenschappen geleid tot de opleiding Technische Geneeskunde.’ De opleiding duurt zes jaar en kent na de basis in medische en geneeskundige technologie het lopen van TG-schappen. Het is mogelijk om door fellowships een klinische vervolgopleiding te voltooien.
Wetenschap, praktijk en dagelijks leven
Voor de afgestudeerde technisch geneeskundigen zijn voldoende banen beschikbaar binnen de industrie of in het onderzoek. ‘Een klinische baan is vaak moeilijker te vinden’, aldus Femke Schröder. ‘Maar gelukkig kon ik direct na mijn studie aan de slag bij het OCON.’ Ze voegt toe: ‘Vaak zie je dat afgestudeerde technisch geneeskundigen als onderzoeker in een ziekenhuis gaan werken, vanuit een technisch geneeskundige promotie hun meerwaarde voor de klinische afdeling bewijzen en vervolgens blijven en blijvend van meerwaarde zijn voor de zorg. Steeds vaker zie je dat technisch geneeskundigen direct na de studie werkzaam zijn in de klinische praktijk’.
Kansen en mogelijkheden
Binnen de orthopedische vakgroep van MST zien ze steeds meer kansen en mogelijkheden. Wiebe zegt hierover: ‘De samenwerking met het medisch 3D-lab van MST is ontzettend innovatief en praktisch toepasbaar. Van daaruit ontwikkelde zich bijvoorbeeld een oplossing om na het verwijderen van een prothese heel gericht en zonder botverlies al het in het bot achtergebleven cement te verwijderen. Door na verwijdering van de prothese een identiek maar hol 3D-model in het bot te plaatsen, kun je via gaatjes in dat model heel secuur en stevig van binnenuit alle cement verwijderen. Een zeer elegante oplossing.’
Toegevoegde waarde
Als Wiebe de toegevoegde waarde van de technisch geneeskundige heel algemeen verwoordt, dan is het: ‘Wil je procedures, ingrepen of behandelingen onder de loep nemen, neem de technisch geneeskundige daarin mee en laat je verrassen: een technisch geneeskundige heeft gewoon een andere bril op dan de orthopedisch chirurg en dat leidt tot verrassende mogelijkheden.’ Nog maar een voorbeeld daarvan: ‘Bij de revisie van een knieprothese in twee stappen hadden we geen heel bevredigende cement spacer. We maakten met een 3D-printer een mal van het merk en type van de aanwezige prothese en konden zo een exact passende spacer plaatsen.’
Bij MST draaien technisch geneeskundigen ook spreekuren: ‘De intake van en anamnese bij nieuwe patiënten, echogeleide injecties … onze technisch geneeskundigen draaien daarin mee’, aldus Wiebe. En wanneer een SI-gewrichten-fusie gepland staat, is het de technisch geneeskundige die in de OK die daadwerkelijke fusie realiseert. Wiebe en Femke ervaren de samenwerking als zeer positief. ‘Samen kunnen we meer betekenen voor de zorg, voor de patiënt.’
Van klinische wensen naar technologische mogelijkheden
Een van de unieke krachten van technisch geneeskundigen is hun vermogen om de kloof te overbruggen tussen klinische wensen en technologische mogelijkheden. Binnen MST wordt dit bijvoorbeeld concreet zichtbaar in de inzet van 3D-technologie bij complexe proximale humerusfracturen*. Femke vertelt: ‘Door de nauwe samenwerking met het Medisch 3D-lab wordt op basis van CT-beelden een virtueel chirurgisch plan opgesteld, waarin de schouder wordt gereconstrueerd en de optimale protheseconfiguratie inclusief tuberculum-repositie wordt bepaald.’ En Wiebe vult aan: ‘Tijdens de operatie ondersteunt het plan de orthopedisch chirurg bij zaagvlakken, implantaatplaatsing en bij de fixatie. Deze aanpak leidt tot nauwkeurige protheseplaatsing, anatomisch correcte reconstructies en uitstekende functionele uitkomsten.’
Ook buiten de OK dragen de technisch geneeskundigen bij aan innovatie, bijvoorbeeld door sensortechnologie te integreren in lichamelijk onderzoek, waarmee diagnostiek objectiever en nauwkeuriger wordt. Of eHealth toepassingen te ontwikkelen voor gepersonaliseerde monitoring, waarmee de zorg efficiënter en toekomstbestendiger wordt. En hier houdt het niet mee op, want de technische geneeskunde is volop in ontwikkeling.
Links
- Nederlandse Vereniging voor Technische Geneeskunde
- Technische geneeskunde Universiteit Twente
- Technical medicine, Medical Delta
- *Development of a virtual surgical plan for reverse shoulder arthroplasty as a treatment for complex proximal humerus fracture in an elderly patient. Van Luit RJ, Rijntjes J, Hekman E, Govaert L, Hollman F, Schröder FF, Veen EJD. JSES Reviews, Reports & Techniques. 2025 Febr;5(1):92-96. doi: 10.1016/j.xrrt.2024.08.005
Foto
Technisch geneeskundig specialist Femke Schröder (ook lid van de NOV) en orthopedisch chirurg Wiebe Verra: “Onze specialismen vullen elkaar goed en vaak verrassend goed aan.”
Technisch geneeskundig specialist Femke Schröder (ook lid van de NOV) en orthopedisch chirurg Wiebe Verra: “Onze specialismen vullen elkaar goed en vaak verrassend goed aan.”