Mobility Clinic Knie, UMC Utrecht: Synergie in beweging
Al meer dan een decennium is de Mobility Clinic Knie van het UMC Utrecht hét expertisecentrum voor mensen met complexe, met name kraakbeen-gerelateerde, knieklachten. De multidisciplinaire samenwerking leidde niet alleen tot waardevolle synergie binnen het UMC Utrecht; inmiddels zijn er ook in de periferie twee Mobility Clinics Knie. Naast al deze mooie ontwikkelingen blijft het zaak om alert te blijven op mogelijke bedreigingen en om te blijven dromen.
In 2014 startte de Mobility Clinic met sportarts Frank Backx, orthopedisch chirurgen Daniël Saris en Roel Custers, en reumatoloog Jaap van Laar als grondleggers, met focus op de rug, de enkel-voet en de knie. Het expertisecentrum Knie is er voor sporters en andere patiënten met complexe knieproblemen die verder uitbehandeld zijn, en voor complexe patiënten met een knieklacht.
Sinds orthopedisch chirurg Nienke van Egmond ruim zes jaar geleden Daniël Saris opvolgde, maakt ze samen met Roel Custers namens de vakgroep Orthopedie deel uit van de Mobility Clinic Knie: “Twee keer per week is er Mobility Clinic-spreekuur en deze dagen starten met een uur multidisciplinair overleg. De verwijzers sturen ons alle relevante informatie en we bespreken gezamenlijk alle patiënten die die dag op de verschillende spreekuren komen. Eventueel extra aanvullend onderzoek, zoals röntgenfoto’s, CT of MRI worden zoveel mogelijk op dezelfde dag gepland. Aan het einde van de dag gaat de patiënt naar huis met de diagnose en het behandelplan.”
Sportarts Fred Hartgens is hoofd afdeling Sportgeneeskunde en hoogleraar Klinische Sportgeneeskunde bij het UMC Utrecht. Namens de vakgroep zijn sportarts Karin Thijs en hij bij de Mobility Clinic Knie betrokken. “Daarnaast maken we deel uit van de Mobility Clinic voor complexe enkel-voet problematiek, in samenwerking met de afdeling Revalidatiegeneeskunde en het Centraal Militair Hospitaal, ook hier in Utrecht.”
Conservatief en ADL-gericht
De aanwezige kennis en kunde binnen de Mobility Clinic maken dat er altijd eerst naar conservatieve opties gekeken wordt. Nienke: “Door de korte lijnen is dat niet alleen voor de hand liggend, maar ook heel praktisch en het geeft de patiënt vertrouwen: ik ben in deskundige, samenwerkende handen. Bijvoorbeeld bij jonge mensen met artrose: opereren kán, maar doe je liever niet. Hun vragen zijn vaak sport-, bewegen-, werkgerelateerd; wat kan ik wel, wat kan ik niet? Hoe ziet mijn toekomst eruit?” Fred voegt toe: “Inzicht in je belastbaarheid en hoe je dan de belasting daarop afstemt, dat zijn relevante vragen uit het algemeen dagelijks leven waar de sportarts en de (sport)fysiotherapeut de patiënt in begeleiden, behandelen en trainen.”
Vol waarde, maar lobby blijft nodig
Tijd om stil te staan bij de interne waarde van de Mobility Clinic. “Die is enorm”, zegt Fred stellig. “Met het multidisciplinaire team van orthopedisch chirurgen, sportartsen, fysiotherapeuten, de aiossen, coassistenten, de poli-medewerkers, collega’s van het 3D-lab en eventueel een gipsverbandmeester of een orthopedisch instrumentmaker bespreken en bekijken we al die complexe cases, patiëntervaringen en -wensen. Dit is enorm verrijkend voor ieder van ons.”
De Mobility Clinic ontstond uit een wens tot ontwikkeling, samenwerking en optimalisering van de kwaliteit van zorg. “We startten vanuit de breedgedragen visie dat dit voor altijd zou blijven bestaan”, weet Nienke. Maar ja, wat is: voor altijd? “De data in ons eigen patiëntenregister zijn belangrijk om te onderbouwen wat het effect is van onze zorg, want met alle bezuinigingen zijn er ook voor ons bedreigingen.” “Zo blijkt de one-stop-shopping-opzet niet altijd meer mogelijk”, ervaart Fred. “We moeten hiervoor blijven lobbyen en vechten. Zie wat we allemaal opsomden: de waarde van het samenwerken voor de patiënten, voor de artsen, de paramedici, de ondersteuners. Initiatieven als de Mobility Clinic zorgen ervoor dat we breder leren kijken dan ons eigen specialisme en dat maakt de zorg beter.”
Nederland in beweging houden
Een brede blik past zowel bij de sportartsen als bij de orthopedisch chirurgen. Het belang van bewegen voor een individu, maar ook voor de samenleving en de economie wordt steeds duidelijker en ook de preventieve rol van bewegen krijgt meer onderbouwing, support en aanmoediging. “De VSG bestaat nu 60 jaar en onze discipline is volop in ontwikkeling”, benadrukt Fred. “Onze toegevoegde waarde staat door alle kennis over de invloed van (te weinig) bewegen, buiten kijf. Dit telt voor de patiënt en zijn/haar kwaliteit van leven, maar dus ook voor de werkgever van die persoon en voor onze samenleving.” Nienke haakt daar direct op in met de naderende artrose-golf: “We moeten ons nu voorbereiden op de impact daarvan.” Fred droomt alvast vooruit: “In Maastricht en omstreken is er het Beweeghuis, mede opgericht vanuit het Maastricht UMC+, door orthopedisch chirurg professor Lodewijk van Rijn. Inmiddels ook werkzaam bij het UMC Utrecht is hij een van degenen die nu in Utrecht zo’n initiatief van de grond willen krijgen; het brengt medisch specialisten, fysiotherapeuten én huisartsen en beweegcoaches samen voor de best mogelijke beweegzorg en -begeleiding. Zie je al voor je hoe zo’n initiatief en de Mobility Clinic elkaar aanvullen?”
Wetenschappelijk onderzoek
Als onderdeel van het UMC Utrecht wordt vanuit de Mobility Clinic Knie natuurlijk ook onderzoek gedaan. In samenwerking met de Koninklijk Nederlandse Voetbal Bond (KNVB) richt een onderzoek zich op de vroegtijdige opsporing van osteochondritis dissecans (OCD) van de knie bij jeugdige voetballers. Dit is een zeldzame aandoening, maar komt bij actieve jeugdigen veel vaker voor dan bij niet-actieven. Doordat OCD vaak niet tijdig herkend wordt, kan langetermijnschade ontstaan. Edwin Goedhart, medisch manager Voetbal Medisch Centrum (VMC): “Het onderzoek heeft als doelen: vroegsignaleren van OCD bij de huidige jonge voetballers en via deze samenwerking de kennis over OCD en vroegsignaleren vergroten bij de medische staf van betaald voetbalorganisaties.”
Mobility Clinic: de cijfers
Start: 2014. Focus: knie, rug, enkel-voet
Mobility Clinic Knie:
>2000 consulten/jaar
>35 onderzoekers actief
>100 publicaties
>45 promoties
Sinds 2015 eigen knieregister met > 3500 respondenten
Meer info
www.umcutrecht.nl/nl/centrum/mobility-clinic
www.diakclinic.nl/behandelingen/bewegen
www.etz.nl/specialisme/mobility-clinic/
beweeghuis.mumc.nl
Foto
Van links naar rechts: Caren, Asha, Rachida (poli-medewerkers), Roel, Fred, Nienke, Oscar (aios orthopedie), Chien (coördinator 3D-lab), Johan (fysiotherapeut).
In 2014 startte de Mobility Clinic met sportarts Frank Backx, orthopedisch chirurgen Daniël Saris en Roel Custers, en reumatoloog Jaap van Laar als grondleggers, met focus op de rug, de enkel-voet en de knie. Het expertisecentrum Knie is er voor sporters en andere patiënten met complexe knieproblemen die verder uitbehandeld zijn, en voor complexe patiënten met een knieklacht.
Sinds orthopedisch chirurg Nienke van Egmond ruim zes jaar geleden Daniël Saris opvolgde, maakt ze samen met Roel Custers namens de vakgroep Orthopedie deel uit van de Mobility Clinic Knie: “Twee keer per week is er Mobility Clinic-spreekuur en deze dagen starten met een uur multidisciplinair overleg. De verwijzers sturen ons alle relevante informatie en we bespreken gezamenlijk alle patiënten die die dag op de verschillende spreekuren komen. Eventueel extra aanvullend onderzoek, zoals röntgenfoto’s, CT of MRI worden zoveel mogelijk op dezelfde dag gepland. Aan het einde van de dag gaat de patiënt naar huis met de diagnose en het behandelplan.”
Sportarts Fred Hartgens is hoofd afdeling Sportgeneeskunde en hoogleraar Klinische Sportgeneeskunde bij het UMC Utrecht. Namens de vakgroep zijn sportarts Karin Thijs en hij bij de Mobility Clinic Knie betrokken. “Daarnaast maken we deel uit van de Mobility Clinic voor complexe enkel-voet problematiek, in samenwerking met de afdeling Revalidatiegeneeskunde en het Centraal Militair Hospitaal, ook hier in Utrecht.”
Conservatief en ADL-gericht
De aanwezige kennis en kunde binnen de Mobility Clinic maken dat er altijd eerst naar conservatieve opties gekeken wordt. Nienke: “Door de korte lijnen is dat niet alleen voor de hand liggend, maar ook heel praktisch en het geeft de patiënt vertrouwen: ik ben in deskundige, samenwerkende handen. Bijvoorbeeld bij jonge mensen met artrose: opereren kán, maar doe je liever niet. Hun vragen zijn vaak sport-, bewegen-, werkgerelateerd; wat kan ik wel, wat kan ik niet? Hoe ziet mijn toekomst eruit?” Fred voegt toe: “Inzicht in je belastbaarheid en hoe je dan de belasting daarop afstemt, dat zijn relevante vragen uit het algemeen dagelijks leven waar de sportarts en de (sport)fysiotherapeut de patiënt in begeleiden, behandelen en trainen.”
Vol waarde, maar lobby blijft nodig
Tijd om stil te staan bij de interne waarde van de Mobility Clinic. “Die is enorm”, zegt Fred stellig. “Met het multidisciplinaire team van orthopedisch chirurgen, sportartsen, fysiotherapeuten, de aiossen, coassistenten, de poli-medewerkers, collega’s van het 3D-lab en eventueel een gipsverbandmeester of een orthopedisch instrumentmaker bespreken en bekijken we al die complexe cases, patiëntervaringen en -wensen. Dit is enorm verrijkend voor ieder van ons.”
De Mobility Clinic ontstond uit een wens tot ontwikkeling, samenwerking en optimalisering van de kwaliteit van zorg. “We startten vanuit de breedgedragen visie dat dit voor altijd zou blijven bestaan”, weet Nienke. Maar ja, wat is: voor altijd? “De data in ons eigen patiëntenregister zijn belangrijk om te onderbouwen wat het effect is van onze zorg, want met alle bezuinigingen zijn er ook voor ons bedreigingen.” “Zo blijkt de one-stop-shopping-opzet niet altijd meer mogelijk”, ervaart Fred. “We moeten hiervoor blijven lobbyen en vechten. Zie wat we allemaal opsomden: de waarde van het samenwerken voor de patiënten, voor de artsen, de paramedici, de ondersteuners. Initiatieven als de Mobility Clinic zorgen ervoor dat we breder leren kijken dan ons eigen specialisme en dat maakt de zorg beter.”
Nederland in beweging houden
Een brede blik past zowel bij de sportartsen als bij de orthopedisch chirurgen. Het belang van bewegen voor een individu, maar ook voor de samenleving en de economie wordt steeds duidelijker en ook de preventieve rol van bewegen krijgt meer onderbouwing, support en aanmoediging. “De VSG bestaat nu 60 jaar en onze discipline is volop in ontwikkeling”, benadrukt Fred. “Onze toegevoegde waarde staat door alle kennis over de invloed van (te weinig) bewegen, buiten kijf. Dit telt voor de patiënt en zijn/haar kwaliteit van leven, maar dus ook voor de werkgever van die persoon en voor onze samenleving.” Nienke haakt daar direct op in met de naderende artrose-golf: “We moeten ons nu voorbereiden op de impact daarvan.” Fred droomt alvast vooruit: “In Maastricht en omstreken is er het Beweeghuis, mede opgericht vanuit het Maastricht UMC+, door orthopedisch chirurg professor Lodewijk van Rijn. Inmiddels ook werkzaam bij het UMC Utrecht is hij een van degenen die nu in Utrecht zo’n initiatief van de grond willen krijgen; het brengt medisch specialisten, fysiotherapeuten én huisartsen en beweegcoaches samen voor de best mogelijke beweegzorg en -begeleiding. Zie je al voor je hoe zo’n initiatief en de Mobility Clinic elkaar aanvullen?”
Wetenschappelijk onderzoek
Als onderdeel van het UMC Utrecht wordt vanuit de Mobility Clinic Knie natuurlijk ook onderzoek gedaan. In samenwerking met de Koninklijk Nederlandse Voetbal Bond (KNVB) richt een onderzoek zich op de vroegtijdige opsporing van osteochondritis dissecans (OCD) van de knie bij jeugdige voetballers. Dit is een zeldzame aandoening, maar komt bij actieve jeugdigen veel vaker voor dan bij niet-actieven. Doordat OCD vaak niet tijdig herkend wordt, kan langetermijnschade ontstaan. Edwin Goedhart, medisch manager Voetbal Medisch Centrum (VMC): “Het onderzoek heeft als doelen: vroegsignaleren van OCD bij de huidige jonge voetballers en via deze samenwerking de kennis over OCD en vroegsignaleren vergroten bij de medische staf van betaald voetbalorganisaties.”
Mobility Clinic: de cijfers
Start: 2014. Focus: knie, rug, enkel-voet
Mobility Clinic Knie:
>2000 consulten/jaar
>35 onderzoekers actief
>100 publicaties
>45 promoties
Sinds 2015 eigen knieregister met > 3500 respondenten
Meer info
www.umcutrecht.nl/nl/centrum/mobility-clinic
www.diakclinic.nl/behandelingen/bewegen
www.etz.nl/specialisme/mobility-clinic/
beweeghuis.mumc.nl
Foto
Van links naar rechts: Caren, Asha, Rachida (poli-medewerkers), Roel, Fred, Nienke, Oscar (aios orthopedie), Chien (coördinator 3D-lab), Johan (fysiotherapeut).